Juni 2024 | Wanneer de Kerk LGBTQ+ personen nabij wil zijn

Als eerste spreker kwam Jade Willaert aan bod. Geboren in Wilrijk speelde zij in het TPC als het ware een thuismatch, en nog wel tussen het blokken door, want Jade werkt haar Research Master of Advanced Studies in Theology and Religion af. Wie op voorhand gedacht had dat een ‘masterstudentje’ toch nog niet zoveel te zeggen zou hebben, vergiste zich evenwel, want de zowat zeventig deelnemers aan het Forum werden van hunnen sokken geblazen door de stevige presentatie van de jonge vrouw die zich indentificeert als katholiek en lesbisch.

Hoewel de Kerk homoseksuele gedragingen vanuit het natuurwetdenken als ‘tegennatuurlijk, ongeordend en zondig’ beschouwd, stelt de verklaring Persona Humana uit 1975 dat homoseksuele gevoelens niet altijd een keuze​ zijn en dat de Kerk pastorale ondersteuning moet bieden aan personen met homoseksuele gevoelens​. Ook in latere documenten wordt opgeroepen tot respect voor de waardigheid van homoseksuele personen en tot pastorale nabijheid. Toch blijft de officiële leer homoseksuele handelingen als zondig beschouwen, homoseksuele personen aanzetten tot een leven van onthouding en burgerlijke verbintenissen personen van hetzelfde geslacht afwijzen.

In haar presentatie ging Jade onder meer in op het document Homoseksuele personen pastoraal nabij zijn – Voor een gastvrije kerk, die niemand uitsluit, dat de Vlaamse bisschoppen in 2022 publiceerden en dat hen internationale media-aandacht opleverde. Druist dat document dan zo in tegen de officiële leer van de Kerk, zoals soms wordt beweerd? Niet zo, meent Jade. Hoewel ze in Homoseksuele personen pastoraal nabij zijn een impliciete reactie tegen het Responsum van de Dicasterie van de geloofsleer uit 2021 leest, gaan de Vlaamse bisschoppen volgens haar niet in tegen de leer, maar doen ze wel stappen richting een meer inclusieve en geïntegreerde kerkgemeenschap. Al ervaren velen in de bredere samenleving hun initiatief als ‘too little, too late’.

Na de koffiepauze lag de lat meteen hoog voor onze tweede spreker, Willy Bombeek. Maar ook die kweet zich met verve van zijn taak. Als coördinator van de aanspreekpunten ‘Homoseksualiteit & geloof’ in de Vlaamse Kerk belichtte hij de pastorale kant van het verhaal. De aanspreekpunten kwamen er in elk Vlaams bisdom na de publicatie van de eerdergenoemde tekst van de bisschoppen. Die werd zelf geïnspireerd door een tekst van een voorbereidende werkgroep die Willy samenbracht na een hartelijk en bemoedigend gesprek dat hij in 2020 had met kardinaal De Kesel.

Geen activisme en nog minder provocatie staan voorop bij de aanspreekpunten, wel het luisteren en in dialoog gaan. Het mag geen kwestie zijn van praten over, maar wel met lgbti+personen. Vaak krijgen Willy en zijn collega’s kritische mails, maar ook dan proberen ze steeds respectvol te reageren en aan te zetten tot openheid en dialoog. Willy benadrukt daarbij het belang van het document van de Vlaamse bisschoppen, allereerst omdat het thema homoseksualiteit erin op een positieve en hoopvolle manier benaderd wordt, zonder veroordelingen of verboden. Daarnaast reikt het document een concrete structuur aan voor een gebedsmoment, dat duidelijk onderscheiden is van een huwelijk. Tegelijk blijven er heel wat vragen open waarop Willy en co. antwoorden zoeken.

Klik hier voor meer info over de aanspreekpunten ‘Homoseksualiteit & geloof’ in de Vlaamse Kerk.